- By: Anna Krawczuk
- odmowa przyjęcia mandatu
- lis 4
- Comments (0)
Kto jest uprawniony do kontroli drogowej?
Kontrolującym na drodze może być: policjant, inspektor Inspekcji Transportu Drogowego, funkcjonariusz Straży Granicznej, funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej, inspektor Inspekcji Ochrony Środowiska, strażnik gminny (miejski), strażnik leśny, funkcjonariusz Straży Parku lub osoba działająca w imieniu zarządcy drogi, przeprowadzająca kontrolę zgodnie z zakresem określonym w ustawie.
W jaki sposób policjant wydaje polecenie do zatrzymania pojazdu?
Przede wszystkim warto zaznaczyć, że sygnały do zatrzymywania pojazdów wydaje policjant umundurowany, zaś policjant nieumundurowany jest uprawniony do zatrzymania kierującego pojazdem wyłącznie na obszarze zabudowanym. W aktach prawnych mowa jest również o policjancie poruszającym się pojazdem Policji, który może podawać kierującemu pojazdem polecenia do określonego zachowania się za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych. Co istotne, polecenie do zatrzymania pojazdu podaje się :
– z dostatecznej odległości
– w sposób zapewniający jego dostrzeżenie przez kierującego pojazdem
– bezpieczne zatrzymanie w miejscu wskazanym przez policjanta.
Co może funkcjonariusz policji w trakcie kontroli?
Uprawnienia funkcjonariuszy są szerokie i wynikają z ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Sposób przeprowadzenia kontroli wynika z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 listopada 2019 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego (Dz. U. poz. 2141 z późn. zm.).
Co grozi za niezatrzymanie pojazdu?
Osoba, która nie stosuje się do znaku lub sygnału drogowego albo do sygnału lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Kto w celu uniknięcia kontroli nie stosuje się do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu, podlega karze aresztu albo grzywny.
Co więcej, w razie popełnienia wykroczenia określonego wyżej można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.
Czego masz prawo oczekiwać od policjanta? Jakie obowiązki ma policjant w trakcie kontroli drogowej?
Policjant, po zatrzymaniu pojazdu, podaje kierującemu stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania, a ponadto powinien okazać legitymację służbową – na żądanie kontrolowanego albo bez wezwania, tj.:
1) na żądanie kontrolowanego uczestnika ruchu – policjant umundurowany
2) bez wezwania – policjant nieumundurowany
Legitymację służbową okazuje się w sposób umożliwiający kontrolowanemu uczestnikowi ruchu odczytanie i zanotowanie danych pozwalających na identyfikację policjanta, w szczególności dotyczących jego stopnia, imienia i nazwiska oraz nazwy organu, który wydał ten dokument.
Jakie masz obowiązki w trakcie kontroli drogowej?
W przypadku gdy kontrolujący daje polecenie lub sygnał do zatrzymania pojazdu silnikowego lub motoroweru, kierujący tym pojazdem:
1) zatrzymuje pojazd
2) trzyma ręce na kierownicy
3) na polecenie kontrolującego wyłącza silnik pojazdu, włącza światła awaryjne, umożliwia dokonanie identyfikacji pojazdu, w szczególności przez udostępnienie kontrolującemu komory silnika oraz innych miejsc w pojeździe
4) kierujący pojazdem lub pasażer mogą wysiadać (zsiadać) z kontrolowanego pojazdu silnikowego lub motoroweru za zezwoleniem kontrolującego.
Jakie masz prawa w trakcie kontroli drogowej?
Zgodnie z zarządzeniem nr 30 Komendanta Głównego Policji z dnia 22 września 2017 r. w sprawie pełnienia służby na drogach (Dz. Urz. KGP z 2017 r. poz. 64 z późn. zm.)., tj. § 11, Policjant pełniący służbę na drodze jest obowiązany:
1. okazywać na żądanie osoby kontrolowanej utrwalony obraz naruszenia lub wynik dokonanego pomiaru chyba, że z przyczyn technicznych jest to niemożliwe.
2. posiadać przy sobie i okazywać na żądanie osoby kontrolowanej uwierzytelnione kopie świadectw legalizacji lub wzorcowania wymagane dla wykorzystywanych przyrządów pomiarowych.
Jakkolwiek faktycznie, wskazane w zarządzeniu obowiązki policji nie są skorelowane z żadnym ustawowo zagwarantowanym uprawnieniem obywatela, odmowa ich realizacji może mieć znaczenie dowodowe. Warto przy tym zaznaczyć, że w rzeczywistości w przypadku nieprzyjęcia mandatu, wniosek o ukaranie jest kierowany do sądu niejako z automatu i dopiero na etapie sprawy sądowej istnieje tak naprawdę możliwość wyjaśnienia sprawy.
Co możesz zrobić gdy masz wątpliwości co do prawidłowości przeprowadzonej kontroli drogowej, zwłaszcza zakończonej nałożeniem mandatu?
1. Odmowa przyjęcia mandatu – to spowoduje skierowanie przez policję wniosku o ukaranie do sądu i w następstwie wydanie wyroku nakazowego, w którym poza karą grzywny, zostaniesz obciążony wydatkami i opłatami sądowymi. Na tym etapie możesz składać wnioski dowodowe i uczestniczyć w postępowaniu jako strona. Niemniej jednak, jeszcze przed skierowaniem wniosku o ukaranie, możesz zmienić zdanie i przyjąć mandat – kierując taką informację do właściwego komisariatu policji. Jest możliwość składania wniosków dowodowych i przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.
2. Ustawa o policji art. 15 ust 7 przewiduje prawo do złożenia zażalenia na przeprowadzoną czynność do właściwego miejscowo prokuratora.
3. Skarga w trybie administracyjnym na przeprowadzoną kontrolę – w dowolnej jednostce organizacyjnej policji – ze zwięzłym opisem sprawy.
Jak odmowa przyjęcia mandatu wpływa na punkty karne ?
Należy zwrócić uwagę, iż punkty karne nie są zakwalifikowane, ani do kar, ani do środków karnych określonych w kodeksie wykroczeń. Odmowa przyjęcia mandatu nie jest ochroną przed ich nałożeniem, niemniej jednak czasami może się okazać celowa.
Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Dotychczas sposób prowadzenia ewidencji regulowało rozporządzenie, które zostało uchylone z dniem 4 czerwca 2018 r. Przepisy nin. rozporządzenia stosuje się do dnia wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających wprowadzenie, przekazywanie, gromadzenie i udostępnianie z centralnej ewidencji kierowców danych o naruszeniach związanych z przekroczeniem limitu 24 punktów karnych. Warto dodać, że taki dzień wdrożenia nowych rozwiązań technicznych wciąż nie nadszedł.
W teorii powinno być tak, że wpis tymczasowy powstaje niezwłocznie po ujawnieniu naruszenia. Wpis tymczasowy zawiera informację o liczbie punktów, które zostaną ostatecznie przypisane w przypadku potwierdzenia naruszenia prawomocnym rozstrzygnięciem sądu. W praktyce może dojść do sytuacji granicznej, w której na datę zdarzenia drogowego kontrolowany uzyskałby limit, po przekroczeniu którego zatrzymywane jest prawo jazdy.
Co najlepiej zrobić kiedy kierowca przekroczy limit 24 punktów w trakcie kontroli drogowej skutkującej nałożeniem mandatu? Odmówić jego przyjęcia.
Zgodnie bowiem z aktualnym stanem prawnym, kwestia przekroczenia limitu 24 punktów musi być stwierdzona prawomocnym rozstrzygnięciem. Zatem odmowa przyjęcia mandatu może przesunąć w czasie (a przesunięcie to może się okazać strategiczne ;)) wszczęcie przez starostę postępowań w sprawie skierowania w sprawie zatrzymania prawa jazdy, a nadto może nawet doprowadzić do uniewinnienia w sądzie.„Zawieszenie” punktów w czasoprzestrzeni między wpisem tymczasowym a ostatecznym w ewidencji, to jak widać, całkiem sensowne rozwiązanie, przynajmniej na datę 4.11.2023 r. 😉
