Podejrzany co do zasady składa wyjaśnienia w formie ustnej. Jednakże zgodnie z art. 176 par 1 k.p.k. na etapie postępowania przygotowawczego na wniosek podejrzanego lub jego obrońcy, możliwe jest złożenie wyjaśnień na piśmie. Najczęściej podejrzany korzysta z tego uprawnienia, gdy ma problemy z wypowiadaniem się. Takie wyjaśnienia stanowią załącznik do protokołu. Organ przesłuchujący ma obowiązek przeprowadzić tą czynność w ten sposób chyba, że z ważnych powodów odmówi zgody.

Przesłuchanie podejrzanego najczęściej odbywa się w jednostce policji prowadzącej podstępowanie. Przesłuchujący weryfikuje tożsamość podejrzanego i poucza go o prawach i obowiązkach. Na początku podejrzany może w sposób swobodny się wypowiedzieć, a następnie przesłuchujący i obrońca mogą zadawać pytania. Po przesłuchaniu, organ pokazuje protokół podejrzanemu, który następnie zostaje podpisany przez strony. Strony mogą go sprostować.   

Oskarżony wyjaśnia ustnie do protokołu. Oskarżony może wypowiadać się co do każdego dowodu przeprowadzonego w sprawie. Wywnioskować należy, iż może składać wyjaśnienia na każdym etapie postępowania.

Warto pamiętać, iż w momencie, gdy podejrzany uprzednio był świadkiem w przedmiotowej sprawie i składał zeznania, to nie są one brane pod uwagę.

Co istotne, niedopuszczalne jest przez organ wpływanie na wypowiedź groźbą lub przemocą, ani zadawanie pytań sugerujących odpowiedzi.