- By: Anna Krawczuk
- ugoda
- gru 30
- Comments (0)
Mediacja w sprawach karnych to alternatywa dla tradycyjnego procesu, która pozwala na zakończenie postepowania w sposób dobrowolny, ugodowy i kompromisowy. Mediacja znacznie skraca proces karny i jest coraz częściej stosowana, dlatego warto przybliżyć tę instytucję.
W jakich sprawach można prowadzić mediację?
Obowiązujące przepisy nie wskazują na katalog spraw w których można prowadzić mediację. W rezultacie, niezależnie czy popełniony czyn stanowi przestępstwo czy wykroczenie oraz niezależnie od wysokości zagrożenia, strony można skierować do mediacji. Istotne jest jednak, aby w sprawie występował pokrzywdzony, którego dobra prawne zostały naruszone, ponieważ mediacja to ugoda między stronami.
Z czyjej inicjatywy prowadzona jest mediacja w sprawach karnych?
Z inicjatywy lub za zgodą stron na etapie postępowania przygotowawczego kieruje sprawę do mediacji prokurator lub inny organ prowadzący postępowanie na przykład Policja, a na etapie sądowym – Sąd lub referendarz sądowy. Organ wydaje w tym celu postanowienie.
Jak wygląda postępowanie mediacyjne?
Zgodnie z powyższym, strony są kierowane do mediacji przez organ procesowy na mocy postanowienia. Następnie wskazany w postanowieniu mediator sądowy kontaktuje się ze stronami i uzgadnia termin spotkania. Mediator spotyka się z oskarżonym/podejrzanym oraz pokrzywdzonym wspólnie lub indywidualnie informując ich o zasadach postępowania. Jeśli strony dojdą do porozumienia, spotkanie mediacyjne kończy się zawarciem ugody, a mediator pomaga ją sformułować.
Kto prowadzi mediację?
Mediator to osoba, która:
1)posiada obywatelstwo polskie, obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej albo obywatelstwo innego państwa, jeżeli na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej przysługuje jej prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w tych przepisach,
2)korzysta w pełni z praw publicznych i ma pełną zdolność do czynności prawnych,
3)ukończyła 26 lat,
4)zna język polski w mowie i piśmie,
5)nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
6)posiada umiejętności i wiedzę w zakresie przeprowadzania postępowania mediacyjnego, rozwiązywania konfliktów i nawiązywania kontaktów międzyludzkich,
7)daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków,
8)została wpisana do wykazu.
Czy mediacja jest możliwa, gdy tylko jedna ze stron wyraża zgodę?
Mediacja zależy od dobrowolnej woli obu stron. Jeśli jedna ze stron nie wyraża zgody, to mediacja nie może się odbyć. Co więcej, nawet jeśli zgoda zostanie wyrażona, może zostać cofnięta w każdej chwili.
Jak długo trwa mediacja?
Postępowanie mediacyjne nie powinno trwać dłużej niż miesiąc, a jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego. Jest to jedynie termin instrukcyjny, jeśli obie strony procesu wyrażają wolę dalszej kontynuacji mediacji – należy w dalszym ciągu ją prowadzić.
Czy mediacja kończy się wyrokiem? Jaki ma wpływ na zakończenie postępowania?
Po zakończeniu postepowania mediacyjnego mediator sporządza sprawozdanie z jego wyników. Do sprawozdania załącza się ugodę podpisaną przez oskarżonego, pokrzywdzonego i mediatora, jeżeli została zawarta. Warto pamiętać, iż postępowanie mediacyjne w sprawach karnych zakończone ugodą nie kończy postępowania, a w sprawie musi zapaść wyrok. Jednak Sąd przy wydawaniu wyroku bierze pod uwagę wyniki mediacji.
Mediacja - czy warto?
Do głównych zalet należy szybkość postępowania. Strony mają możliwość zawrzeć porozumienie już na pierwszym spotkaniu z mediatorem, co znacznie ogranicza koszty postępowania.
Ponadto podczas mediacji strony mogą ustalić m.in. wysokość odszkodowania lub zadośćuczynienia należnego pokrzywdzonemu oraz kwestię przeprosin.
Wynika z powyższego, iż mediacja pozwala na bezpośredni wpływ stron na zakończenie postępowania.
Czy w trakcie mediacji potrzebny jest adwokat?
Adwokat reprezentując stronę czuwa nad prawidłowym przebiegiem mediacji. Często podczas mediacji dużą rolę grają emocje, dlatego ważne jest, aby był obecny adwokat, który pomoże załagodzić konflikty. Na koniec zaznaczyć trzeba, że mediacja może odbyć się bez osobistego udziału stron, a na spotkanie z mediatorem mogą stawić się jedynie ustanowieni obrońcy i pełnomocnicy.
